Η νήσος έρχεται στη Λευκάδα!

Στο νησί η ζωή κυλά ομαλά, τουλάχιστον μέχρι τη στιγμή που ο άρχοντας του νησιού, ο Θεμιστοκλής Δίκαιος, βρίσκεται νεκρός. Αφήνει όμως πίσω του περιουσία 100 εκατομμυρίων και επειδή είναι άτεκνος, όλοι περιμένουν με αγωνία να ανοιχτεί δημόσια η διαθήκη, παρουσία όλων των κατοίκων. Κατόπιν επιθυμία του θανόντος λοιπόν, η περιουσία μοιράζεται στις τέσσερις εξουσίες του νησιού, την κοινότητα, το σχολείο, την εκκλησία και στην αστυνομική διεύθυνση. Με έναν όμως όρο: να διαβαστούν δημόσια, ενώπιον και πάλι όλων των κατοίκων, τέσσερις επιστολές που αφορούν αντίστοιχα στον καθένα από τους τέσσερις άρχοντες τους νησιού. Και επειδή όλοι τους έχουν ένοχα μυστικά, αλλά καίγονται να πάρουν το παχυλό μερίδιο της κληρονομιάς, το δίλημμα είναι τεράστιο.
Το φιλμ του Χρήστου Δήμα μας άφησε διχασμένους. Από τη μία έχουμε να κάνουμε με μια 'εμπορική' ελληνική ταινία με αρχή, μέση και τέλος και σενάριο στο οποίο έχει πέσει δουλειά , ένα φιλμ που δεν είναι χτισμένο στη λογική 'προσλαμβάνουμε 5-6 τηλεοπτικά αναγνωρίσιμα πρόσωπα, χώνουμε και δυο τρία καλαμπουράκια και παραδίδουμε το προϊόν προς κατανάλωση'. Από την άλλη όμως η «Νήsos» είναι μια μεγάλη χαμένη ευκαιρία. Μια ευκαιρία για ένα φιλμ σημαντικό, ένα φιλμ δραματουργικά ολοκληρωμένο, ένα φιλμ που να αναδεικνύει και να καυτηριάζει τις παθήσεις όχι μόνο της ελληνικής, αλλά και της ευρύτερης δυτικής κοινωνίας
Τα λάθη αρκετά, με πρώτο και σημαντικότερο την εξίσωση των 'εγκλημάτων΄ των τεσσάρων αρχόντων της νήσου. 'Ο μπάτσος είναι αυταρχικός και τα παίρνει, αλλά και ο παπάς δεν είναι καλύτερος γιατί...τον παίρνει'. Για σταθείτε λίγο ρε παιδιά. Ίδια τα μεγέθη, ίδιες και οι συνέπειές τους για την ομαλή πορεία της κοινωνίας και τη διατήρηση της έννομης τάξης; Μήπως αυτή η ισομερής απόδοση ευθυνών, αυτή η ισοπέδωση αν θέλετε, συνιστά λαϊκισμό και μάλιστα του χειρίστου βαθμού;
Ενστάσεις έχουμε και ως προς το πρόσωπο του φορέα των αποκαλύψεων. Με το θάνατό του και τις επιστολές του (που λειτουργούν σαν mcguffin) o Θεμιστοκλής Δίκαιος, ευεργέτης και πλουσιότερος άνθρωπος της νήσου, διαταράσσει την φαινομενική ηρεμία της ζωής στο νησί και θέτει σε κίνηση μια σειρά από ενέργειες, που οδηγούν στην αποκάλυψη της νοσηρής πραγματικότητας. Δεν είναι αντιφατικό ο άνθρωπος που εκπροσωπεί το Κεφάλαιο, εκείνος που ευημερεί μέσα στο υπάρχον κοινωνικό σύστημα, να πυροδοτεί κοινωνικές αντιδράσεις; Κατανοούμε ότι η ψυχοκόρη του Θεμιστοκλή Δικαίου εκπροσωπεί τον απλό λαό που επιλέγει να μείνει σε ρόλο απλού παρατηρητή αντί να επέμβει για να διορθώσει τα κακώς κείμενα, ωστόσο μια ανταλλαγή μεταξύ εκείνης και του Θεμιστοκλή στο ρόλο του θύτη, ενδεχομένως θα λειτουργούσε περισσότερο και σίγουρα θα ήταν πιο ρεαλιστική
Λάθη γίνονται και στη διαχείριση του υλικού. Ο Δήμας ξέρει από σινεμά και αυτό φαίνεται στα κάδρα του, που είναι προσεγμένα, φαίνεται και σε κάποιες στιλιστικές επεμβάσεις στο κείμενο. Ωστόσο η εισροή φαρσικών στοιχείων αφενός διαταράσσει την ομοιογένεια της ταινίας - ιδίως τον δραματικό τόνο της ιστορίας - κι αφετέρου υποβιβάζει συχνά το θέαμα στα επίπεδα τηλεοπτικού σίριαλ. Είναι σα να βγάζει μόνος του τα μάτια του! Δαπανά τόσο χρόνο για να παρουσιάσει κάθε χαρακτήρα ξεχωριστά και για να κινηματογραφήσει τις συγκρούσεις μεταξύ τους διακριτικά και μετά, προς χάριν μερικών εύκολων χαχανητών που προκύπτουν από τα 'καραγκιοζιλίκια' των πρωταγωνιστών, καταστρέφει μερικώς αυτό που έχει χτίσει. Low point του φιλμ το υστερικό φλασμπακ και το εξίσου υστερικό κυνηγητό (δε θα μπούμε σε περισσότερες λεπτομέρειες για να μην προδώσουμε την εξέλιξη του φιλμ).
Η «Νήsos» είναι σε κάθε περίπτωση μια αξιόλογη προσπάθεια, μια κωμωδία εμπορικού προσανατολισμού που στέκει ψηλότερα σε σχέση με πρόσφατες εγχώριες παραγωγές. Ωστόσο αφήνει μια πικρή γεύση στο στόμα, όχι λόγω της δραματικής χροιάς της ιστορίας, αλλά επειδή μας ήταν αδύνατο να διώξουμε από το μυαλό μας τη σκέψη του πόσο καλή ταινία θα μπορούσε να είναι...